Hoe werkt het?

Vier stappen van zuivering

Grof vuil harken we eruit. Fijner vuil laten we naar de bodem zakken. Nog fijner vuil verwijderen we met bacteriën. Dit gebeurt op onze zuiveringen in een aantal stappen: grofvuilverwijdering en voorbezinking, biologische reiniging, nabezinking en het verwijderen van stikstof en fosfaat.

De stappen zien er als volgt uit.

Stap 1: Grofvuilverwijdering en voorbezinking

Na aankomst op de zuiveringen, harken we met roosters eerst het grove vuil uit het afvalwater. Dit zijn zo’n 40 vuilniszakken per zuivering per dag. Daarna volgt de voorbezinking. Hierbij stroomt het water langzaam door grote bakken of tanks. Alle zwaardere, niet-oplosbare deeltjes zakken naar de bodem. Daar vormt zich een laag slib (blubber, restmateriaal). Dit wordt eerst vergist. Het restant wordt droog gemaakt en uiteindelijk naar een verbrandingsinstallatie gebracht. Vergisten is eigenlijk een rottingsproces waarbij bacteriën in een zuurstofloze omgeving al het natuurlijke materiaal uit het slib halen.

Biogas

Bij dit vergisten ontstaat biogas. De zuiveringsinstallaties gebruiken dit biogas om warmte die nodig is voor het zuiveringsproces op te wekken. Het zand dat in het afvalwater zit, wordt er apart uitgehaald, afgevoerd en verbrand. De op het water drijvende oliën en vetten (het drijflaagvuil) scheppen we van het wateroppervlak. Ook deze worden afgevoerd en uiteindelijk verbrand.

Groen gas

Het overige biogas, dat vrijkomt bij het vergisten van slib uit rioolwater, wordt door een speciale installatie omgezet naar gas van aardgaskwaliteit. Het groen gas wordt vervolgens direct ingevoerd op het gasnet. Dit gas krijg je daarna thuis door je leiding om bijvoorbeeld op te koken. Of kan gebruikt worden voor de vervoerssector.

Stap 2: Biologische reiniging

Hierna volgt de natuurlijke reiniging in de beluchtingstanks. In deze tanks zit actief slib. Actief slib bevat bacteriën. Deze bacteriën 'eten' het vervuilde water schoon. Ze zetten stoffen die zich aan zuurstof hechten om in onschadelijk koolzuur, water en nieuwe bacteriën. Voor deze omzetting is veel zuurstof nodig. Dit wordt kunstmatig toegevoegd. Vandaar de naam beluchtingstanks.

Zuurstofbindende stoffen afbreken

Deze zuurstofbindende stoffen in het afvalwater zijn vooral afkomstig uit onze ontlasting. Het zijn stoffen die in sloten, meren en plassen ook op een natuurlijke manier worden afgebroken. Maar daarbij verbruiken ('binden') ze veel zuurstof uit het water. Hierdoor kan het waterleven verstikken. Daarom breken we deze stoffen al zo veel mogelijk af tijdens het zuiveren.

Stap 3: Nabezinking

Na de biologische schoonmaak komt het water tot rust in de nabezinktanks. Hier zakt het actief slib met de bacteriën naar de bodem. Dat wordt teruggevoerd naar de beluchtingstanks, waar het opnieuw zijn schoonmaakwerk doet. Het overschot aan actief slib en andere onopgeloste deeltjes worden net als het slib van de voorbezinking vergist, ontwaterd en ten slotte naar een slibverbrandingsinstallatie gebracht.

Aflaten van het afvalwater

Het gezuiverde afvalwater laten we af op de Noordzee (bij Den Haag), het Scheur (bij Vlaardingen) en de Nieuwe Waterweg (bij Hoek van Holland). Het Scheur is het water tussen de Nieuwe Waterweg en de Nieuwe Maas.

Stap 4: Stikstof en fosfaat eruit halen

In onze ontlasting zit ook stikstof en fosfaat. Dit zijn de voedzame materialen die veel gewassen nodig hebben om te groeien. Maar overdaad schaadt. Als er te veel van deze stoffen in het water terechtkomen, leidt dit tot te veel algengroei en zuurstofloosheid. Dat kan leiden tot vissterfte. Vandaar dat we ook deze stoffen uit het afvalwater halen. De bacteriën zetten stikstof om in onschadelijk stikstofgas. Fosfaat is een kostbare en schaarse grondstof die onder andere wordt gebruikt in kunstmest. Het fosfaat halen we met het actief slib uit het water. Na de verbranding van het slib wordt het fosfaat uit het as gehaald om uiteindelijk als grondstof te kunnen aanbieden. Zo is onze zuivering ook een ‘grondstoffenfabriek’ geworden.

Delfland en duurzame energie

Drie van onze vier afvalwaterinstallaties, nl. AWZI De Groote Lucht, AWZI Harnaschpolder en AWZI Houtrust, leveren inmiddels groen gas aan het gasnet. Vanaf AWZI Nieuwe Waterweg wordt het slib getransporteerd naar AWZI De Groote Lucht om vervolgens ook om te zetten in biogas en daarna groen gas.
Het Hoogheemraadschap van Delfland wil zo veel mogelijk duurzaam en circulair werken. De groen gas productie is een belangrijke stap in de energietransitie.

Veiligheid op en rond de zuivering

We werken volgens het arbeidsomstandigheden besluit en volgens de richtlijnen en veiligheidseisen die van toepassing zijn. Op het terrein zelf gelden o.a. zgn. ATEX-richtlijnen rondom procesonderdelen met explosiegevaar. Procesonderdelen met de hoogste ATEX-zonering zijn op voldoende afstand van de bebouwing geplaatst zodat voldaan wordt aan de gestelde eisen.