Glastuinbouwgebieden in gemeente Lansingerland
Schoon water is belangrijk voor een gezonde leefomgeving, voor zowel mens, dier én natuur. In de gemeente Lansingerland kijken het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard regelmatig of de kwaliteit van het water in de glastuinbouwgebieden in orde is. Wij hebben hiervoor een uitgebreid meetnet.
Welke stoffen worden gemeten?
Binnen de gemeente Lansingerland vallen drie glastuinbouwgebieden. De Polder Berkel ligt in het beheergebied van Delfland. Maandelijks meten we hier de waterkwaliteit. Ons laboratorium analyseert de monsters onder andere stikstof, fosfor, zware metalen en ongeveer 250 bestrijdingsmiddelen. Zo weten we hoe het ervoor staat met de waterkwaliteit en met eventuele veranderingen in het gebied.
Bestrijdingsmiddelen
Bestrijdingsmiddelen zijn bedoeld om plagen, schimmels en onkruid te bestrijden, maar ze kunnen ook schadelijk zijn voor het milieu, planten en dieren in het oppervlaktewater.
Voor de polder Berkel geldt dat van de gevonden gewasbeschermingsmiddelen 7 procent een verboden stof is. In 2024 is er in totaal 17 keer een verboden stof aangetroffen.
In de Polder Berkel zijn in totaal 11 normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen aangetroffen, waarvan de concentratie de norm twee keer ver overschreed.
Als ons laboratorium meldt dat er een hoge normoverschrijding plaatsvindt, stellen we altijd een nader onderzoek in. Hierbij maken we een afweging of de bron van de lozing te vinden is. Ook informeren we de gemeente en Glastuinbouw Nederland bij een hoge normoverschrijding en/of een verboden stof.
Dashboard bestrijdingsmiddelen
Op de website van Delfland is een nieuw dashboard bestrijdingsmiddelen in glastuinbouwgebieden. Hier kan iedereen opzoeken waar normoverschrijdingen van bestrijdingsmiddelen plaatsvinden en waar het water binnen veilige grenzen blijft. Het is ook mogelijk om te filteren op bijvoorbeeld gemeente, glastuinbouwgebied, tijdsperiode, stof (parameter).
Meststoffen
Voor meststoffen zijn stikstof en fosfor de belangrijkste stoffen waar we op sturen. Stikstof is een stof die vooral uit lozingen in het water komt en ook relatief snel weer afgevoerd wordt. Het is dus een goede graadmeter voor actuele lozingen.
Stikstof heeft een effect op de waterkwaliteit doordat een teveel ervan kan leiden tot overmatige algengroei, wat ten koste gaat van andere waterplanten en dieren. Een ongezonde balans in flora en fauna leidt tot een verslechtering van de chemische waterkwaliteit.
De grafiek in Figuur 2 laat de gemiddelde concentratie stikstof (N) in de afgelopen jaren zien voor de verschillende glastuinbouwgebieden in uw gemeente. De blauwe lijn geeft de concentratie stikstof weer voor de Polder Berkel. De oranje lijn geeft de gemiddelde concentratie stikstof weer van de gebieden binnen Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK). De norm voor stikstof ligt binnen Delfland (HHD) op 2 mg/l. De doelstelling voor Stikstof binnen Schieland en de Krimpenerwaard ligt meestal tussen 2,6 en 4,1 mg N/l.
In Polder Berkel (HHD) laat het gehalte stikstof een lichte daling zien sinds 2020 al ligt het gehalte nog steeds ruim boven de norm. In de jaren 2018-2021 was er in Bleiswijk en Bergschenhoek (HHSK) sprake van ruim hogere concentraties stikstof dan nu het geval is, sinds 2022 verschilt de concentratie stikstof niet veel tussen Berkel, Bleiswijk en Bergschenhoek. Toch zijn de stikstofconcentraties overal in Polder Berkel hoger dan de doelstelling van minimaal 2,0 mg/l N.
Het kan wél
In onderstaande figuur ziet u hoe alle glastuinbouwgebieden in het beheergebied van Delfland scoren op stikstof. Hierin is te zien dat de polder van Berkel gemiddeld scoort vergeleken met de andere glastuinbouwgebieden.
In het beheergebied van Delfland zijn er glastuinbouwgebieden waar de stikstofgehalten in glastuinbouwgebieden dichter in de buurt komen van de norm. Dus dit moet ook kunnen in de Polder Berkel.
Toxiciteit
Niet alleen een te hoge concentratie van een enkele stof kan het water in de sloot giftig maken. De combinatie van gewasbeschermingsmiddelen in de sloot kan het water giftig maken. Ook al is de hoeveelheid van de verschillende stoffen onder de norm, dan nog kan de combinatie van middelen het water giftig maken. Dit heeft negatieve gevolgen voor het water én de planten, dieren en mensen die ervan afhankelijk zijn.
In onderstaande figuur ziet u de mate van giftigheid (toxiciteit) van het water in alle glastuinbouwgebieden van Delfland in 2024. De figuur laat zien dat voor het grootste deel van de tijd deze polders best goed scoren, maar dat er altijd één of meerdere metingen toch een verhoogde toxiciteit aangeven. Hierdoor kan het waterleven zich onvoldoende ontwikkelen en blijft de ecologie achter. In 2024 is in de Polder Berkel sprake van ongeveer 10 procent hoge of zeer hoge toxiciteit.