Wat doen we als de zeespiegel stijgt?

16 april 2024

De stijgende zeespiegel brengt in de toekomst uitdagingen met zich mee voor het beheer van dijken en duinen langs de kust. Ook staat door zeespiegelstijging de beschikbaarheid van zoetwater onder druk. Wat betekent dit voor Delfland, de inwoners en de omgeving?

Denkrichtingen

Het Kennisprogramma Zeespiegelstijging heeft onlangs een rapport uitgebracht met een verkenning van denkrichtingen om Nederland op lange termijn veilig en leefbaar te houden bij een stijging van de zeespiegel. Zo kunnen we denken aan traditionele oplossingen zoals dijken, duinen en stormvloedkeringen. Maar ook aan een zeewaarts bassin; een meer voor de kust waar rivieren in uitmonden voordat het water naar zee stroomt. Daarmee houden we de waterstanden in de rivieren beheersbaar. Verdere oplossingen zijn andere vormen van gebruik van land zoals verhoogd of drijvend wonen of de transitie naar zouttolerante landbouw. Want het lijkt erop dat we moeten leren omgaan met een afnemende zoetwaterbeschikbaarheid als de zeespiegel stijgt.

Dijken en duinen belangrijk

“De oplossingen voor zeespiegelstijging in Nederland worden in het Deltaprogramma uitgewerkt. Hierin werken overheid (waaronder Delfland), kennisinstituten, bedrijven en maatschappelijke organisaties samen. Delfland heeft de dijken en de duinen in beheer. Dat betekent dat de oplossingen in ons gebied ook door Delfland moeten worden uitgevoerd,” legt Joris de Vos, beleidsadviseur Waterveiligheid bij Delfland, uit. “De dijken en duinen blijven in de toekomst belangrijk om overstromingen tegen te gaan. Maar hoe hoog en breed ze moeten worden, dat weten we nog niet precies. Dat ligt naast de mate van zeespiegelstijging ook aan de oplossingen die in het Deltaprogramma worden uitgewerkt. We moeten nu dus al wel nadenken over het reserveren van de ruimte rond de dijken en duinen die we later mogelijk nodig hebben.”

Toenemende verzilting

In de toekomst lijkt er niet voldoende zoetwater te zijn om de toenemende verzilting in het gebied van Delfland tegen te gaan. Joris de Vos: “Dit betekent dat het zoutgehalte in bodem, grondwater en oppervlaktewater bij zeespiegelstijging gaat toenemen. Dus die verzilting kunnen we, ondanks alle toekomstige aanpassingen, niet helemaal tegengaan. Dat betekent dat bepaalde gewassen hier niet meer zo goed kunnen groeien.”

De duinen langs de Delflandse kust moeten nu en in de toekomst meegroeien met de zeespiegelstijging. Joris de Vos: “Hierin ligt een samenwerking met Rijkswaterstaat. Baggerschepen brengen zand uit de Noordzee aan op het strand of op de zeebodem vlak voor de kust. Door de wind waait het zand ook de duinen in. Op een natuurlijke manier worden de duinen breder en hoger.”

Toekomstbestendige kustvisie

Hoogheemraad Peter Ouwendijk: “Als hoogheemraadschap weten we dat de zeespiegelstijging eraan komt. De effecten ervan ervaren we niet vandaag of morgen, maar waarschijnlijk na enkele decennia. Dat klinkt ver weg, toch zijn we daar sneller dan we denken. Het is belangrijk om daar nu serieus over na te denken. De rapportage van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging biedt waardevolle inzichten. Vervolgens is het aan ons om te kijken wat we samen met onze gebiedspartners en de rijksoverheid moeten doen. Gelukkig zijn we daar zelf al mee begonnen, bijvoorbeeld met een eigen toekomstbestendige kustvisie van Hoek van Holland tot Scheveningen.”


Rapport 'Ruimte voor zeespiegelstijging'