Ongekende schade en wateroverlast als de 'Limburgbui’ op gebied Delfland valt

17 januari 2023

Vandaag, 17 januari, heeft Deltares de case studie Zuid-Holland: 'Analyse grootschalige wateroverlast' gepubliceerd. Hierin is onderzocht wat een ‘Limburgbui’ voor gevolg heeft in de provincie Zuid-Holland. Ook zijn de gevolgen voor het gebied van Delfland inzichtelijk gemaakt. Uit het rapport blijkt dat een ‘Limburgbui’ tot ongekende schade en wateroverlast zou leiden. Ook in het gebied van Delfland.

In juli 2021 viel uitzonderlijk zware en grootschalige neerslag in Limburg, de Ardennen en de Eifel met wateroverlast en overstromingen tot gevolg. Een dergelijke ‘Limburgbui’ zou naar verwachting in een groot deel van het gebied van Delfland leiden tot wateroverlast. De verwachte schade zou rond de 800 miljoen euro bedragen. Dit bedrag kan verder oplopen door onvoorziene omstandigheden, zoals: kadedoorbraken en gemaalstoringen. Dit blijkt uit de stresstest die Deltares voor de provincie Zuid-Holland, samen met de waterschappen van Zuid-Holland, enkele gemeentes en veiligheidsregio’s uitgevoerd heeft.

Dijkgraaf Piet-Hein Daverveldt: “De gevolgen van een ‘Limburgbui’ in ons gebied zijn groot: zo’n bui zal ook hier veel overlast en schade aan woningen, bedrijven en wegen veroorzaken. Deze grote impact wordt mede veroorzaakt doordat zoveel oppervlak verhard is. Hierdoor kan overtollig regenwater niet makkelijk in de bodem wegzakken en moet het worden afgevoerd. Dit onderzoek laat zien dat we ons samen als regio nog beter moeten voorbereiden om gesteld te staan voor zulke extreme neerslaggebeurtenissen. Het rapport onderstreept verder dat de ruimtelijke inrichting robuust moet zijn tegen extreem weer van nu en straks. Water en bodem moeten daarin sturend zijn.”

Delfland onderzoekt wat de inzichten van het onderzoek van Deltares betekenen voor het werk in onder andere de crisisbeheersing, het beleid om wateroverlast zoveel mogelijk te voorkomen en de samenwerking met medeoverheden, bedrijven en inwoners.

Veel overlast in gebied Delfland

Limburgbui
Het onderzoek is een modelstudie: De effecten kunnen in werkelijkheid anders zijn.

Bij een ‘Limburgbui’ zal er op veel laaggelegen plekken in het gebied van Delfland enkele dagen tot meer dan een week water op land en op straat blijven staan. Veel watergangen krijgen te maken met een waterpeil dat (bijna) even hoog is als de kade of dijk en kadedoorbraken zijn niet uitgesloten. Om de veiligheid van de regionale waterkeringen te bewaken, kunnen moeilijke keuzes nodig zijn, bijvoorbeeld het instellen van maalstops van poldergemalen. Een poldergemaal pompt dan geen water meer weg om te voorkomen dat het boezemsysteem (hoofd waterstelsel) te vol raakt en een regionale waterkering gaat doorbreken. Het effect daarvan is dat in de betreffende polder de waterstand oploopt wat mogelijk tot wateroverlast leidt.

De te verwachten waterdiepte op de ondergelopen plekken is vrijwel overal minder dan 50 centimeter. In landelijk gebied blijft meer water op land staan dan in stedelijk gebied. Ook grote glastuinbouwgebieden krijgen te maken met een wateroverlast. Met als gevolg: schade, ondergelopen wegen en stroomuitval.

Daverveldt: “Dit onderzoek maakt duidelijk dat we nooit klaar zijn met onze wateropgaven. Delfland werkt daarom aan een uitvoeringsprogramma wateroverlast 2023-2027 om huidige knelpunten aan te pakken. Ook wordt een lange termijn wateroverlaststrategie voor extreme neerslag ontwikkeld die de basis is voor nieuwe adaptatiemaatregelen.  Hierin zijn de bevindingen van dit onderzoek van Deltares meegenomen.  De implementatie van deze strategie vereist nauwe samenwerking met inwoners, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en medeoverheden. Dit is een gezamenlijke inspanning: wij kunnen niet alles en wij kunnen dit niet alleen.”

Voorbereid zijn op extreme regenbuien

Delfland neemt veel maatregelen rondom waterveiligheid en om inwoners te beschermen tegen wateroverlast. Er wordt continu gewerkt aan de waterveiligheid door het verstevigen en ophogen van onze kades en dijken. Wanneer dit kan, worden waterbergingen aangelegd die overtollig water tijdelijk kunnen opvangen bij grote hoeveelheden neerslag. Ook worden -waar het kan- sloten en kanalen aangepast om meer water te kunnen bergen en zo nodig af te voeren.

Iedereen bewust

Daverveldt: “Daarnaast is het van belang dat iedereen zich bewuster wordt dat wateroverlast door extreme buien vaker zal gaan voorkomen. Het is een boodschap die ik niet graag geef maar het is wel realistisch. Iedereen kan zelf ook wat doen om de kans op wateroverlast te verkleinen en schade te beperken. Dus haal die tegels uit je tuin, plaats die regenton.”

Maatregelen om schade door wateroverlast bij hevige buien te voorkomen zijn bijvoorbeeld: het plaatsen van waterkerende schotten voor deuren, het maken van een zandzakkenmuur of belangrijke functies als elektra op hogere plekken te plaatsen.

Water en bodem sturend

Dit rapport van Deltares maakt glashelder dat we de kans op schade door wateroverlast verder kunnen beperken als we onze wijk, buurt, gebied aanpassen aan steeds extremer weer, kiezen voor toekomstbestendige bouwlocaties én klimaatbestendig bouwen. Water en bodem mogen dus niet de sluitpost zijn bij de ruimtelijke inrichting maar stellen harde randvoorwaarden.  Samenwerking met andere overheden, boeren, glastuinbouw, woningbouwcorporaties, bedrijven en natuurorganisaties is hierin essentieel.

Lees hier het nieuwsbericht van Deltares.

Lees hier het nieuwsbericht van Provincie Zuid-Holland.