70 jaar na de watersnoodramp: slaap jij veilig achter de dijken?

25 januari 2023

70 Jaar geleden werden we verrast door een enorme stormvloed die op onze kust beukte. Met man en macht is voorkomen dat ons gebied in 1953 onder water stroomde. Voor de mannen die toen hielpen een watersnoodramp in het Westland te voorkomen staat het in hun geheugen gegrift. Dat nooit meer! Er is sindsdien hard gewerkt aan de veiligheid van de kust. Maar slaap jij veilig achter de dijken?

Delfland nam de weerswaarschuwing in 1953 serieus en kon samen met zo’n 150 vrijwilligers en 2.500 zandzakken ternauwernood een overstroming in het Westland voorkomen. Hoogheemraad Peter Ouwendijk: “Het belang van samenwerking met de omgeving blijft ook naar de toekomst toe een belangrijk uitgangspunt voor ons. We zoeken actief het gesprek op met partners zodat een veilige waterkering en economische ontwikkelingen in het achterland goed op elkaar afgestemd zijn. Als andere partijen plannen hebben voor nieuwe ontwikkelingen nabij een waterkering, wil Delfland in een vroeg stadium meedenken.”

Ternauwernood aan een ramp ontsnapt

De kustlijn zag er in die jaren heel anders uit dan nu. De kustbescherming had na de oorlog geen prioriteit. De economische opbouw had voorrang. De Delflandsedijk, die de gemeenten langs de Nieuwe Waterweg nu beschermt, lag er nog niet en de duinen waren aanzienlijk smaller en lager. De kust en de Maasdijk langs de Nieuwe Waterweg werden op 1 februari 1953 door de storm en springvloed vanuit zee flink op de proef gesteld. De smalle duinenrij bij Arendsduin in ‘s-Gravenzande was het meest kwetsbaar en dreigde door te breken. Ook de boulevard bij Scheveningen had het zwaar te verduren. De laaggelegen Keizerstraat hield het niet droog. De Maasdijk heeft goed standgehouden. Delen van Maassluis die buiten de Maassdijk lagen zijn destijds wel zwaar getroffen.

Zwakke schakels aangepakt

Er is in de afgelopen 70 jaar hard gewerkt om ons gebied beter te beschermen tegen een stormvloed vanuit zee. De zwakke schakels in de kust zijn aangepakt. De duinen tussen Hoek van Holland en Den Haag zijn opgehoogd en breder gemaakt door vele miljoenen m3 zand op te spuiten. Dicht langs de Nieuwe Waterweg is de Delflandse Dijk verrezen. Onder de boulevard in Scheveningen is op innovatieve wijze een dijk aangelegd die de stad beschermt. De zandmotor draagt door natuurlijke stroming en verstuiving bij aan het plaatselijk behoud van het duin. We kunnen wel stellen dat de Delflandse kustwering voorlopig op orde is. Maar werken aan waterveiligheid is nooit klaar.

Uitdagingen voor de toekomst

Bescherming bieden tegen overstromingen is een eeuwenoude taak van Delfland, maar de context blijft veranderen. Zo zorgt een veranderend klimaat voor een stijgende zeespiegel, terwijl de bodem daalt. Hoogheemraad Peter Ouwendijk: “De genomen maatregelen zijn geen garantie dat er niet weer een ramp kan gebeuren. Ons gebied ligt nu eenmaal grotendeels onder de zeespiegel. Delfland kijkt daarom drie generaties vooruit. We hebben berekend wat een, twee of drie meter zeespiegelstijging kan betekenen. Hoe de kustwering er over 70 jaar precies uitziet weten we nog niet. Wat zeker is, is dat de bebouwde kust bij Scheveningen en Scheveningen Haven bij grote zeespiegelstijging niet meer voldoen. Of het strand sterk verbreed is en of de pier in Scheveningen dan nog in zee staat is nog maar de vraag. Delfland werkt aan een langetermijnstrategie kust waarin in overleg met onder andere gemeenten en natuurorganisaties oplossingsrichtingen voor de kustversterking na 2050 en verder worden opgesteld.”

Gedenkmonument bij Slag Beukel, 's-Gravenzande
Wim van Oosten, Dirk van Beek en hoogheemraad Peter Ouwendijk bij het gedenkmonument in 's-Gravenzande