‘’Riet maaien, zorgt voor meer zonlicht in de oever. Meer licht betekent meer waterleven.’’
Willen we de biodiversiteit in de natte ecologische zones laten floreren dan is het belangrijk dat er regelmatig onderhoud plaatsvindt. Michiel van der Lugt (41), is ecologisch werkvoorbereider bij het Hoogheemraadschap van Delfland. ,,Ons doel is om een goed leefgebied te ontwikkelen voor planten en waterdieren, een weelde aan leven in onze wateren die meehelpen de kwaliteit van ons natuurwater te verbeteren.’’
Met de verscherpte wetgeving is er sinds dit jaar nog meer oog voor het onderhoud van de zogeheten natte ecologische zones, afgekort nez’en. Voorbeelden van natte ecologische zones zijn natuurvriendelijke oevers, vispaaiplaatsen en waterplantzones. Waar nu in de lente een grote verscheidenheid aan oeverplanten is te bewonderen.
Van der Lugt praat tijdens zijn ronde bij de natuurvriendelijk aangelegde oever bij de Westgaag in Maassluis bevlogen over zijn werk. Met trots showt hij er prachtige witte waterlelies, watergentiaan, lisdodde, egelskop, moerasspirea, gele lis, watermunt, holpijp, grote kattenstaart en moerasdoorn die dankzij het onderhoud aan de nez’en weer zijn gaan groeien.

De ecoloog toont de al bestaande waterdoorgangen, die dienst doen voor de aan- en afvoer van water. Ernaast zijn aangrenzend natte ecologische zones gecreëerd ten behoeve van de biodiversiteit van de waternatuur. Van der Lugt vertelt: ,,Deze zone ligt net buiten de andere watergang. In de watergang waar water doorheen moet stromen, wil je zo min mogelijk plantjes hebben groeien, maar in deze nez’en willen we juist zoveel mogelijk waterplanten – en dieren hebben.’’
Dus loopt Van der Lugt dagelijks, door weer en wind, deze zones in het gebied van het Hoogheemraadschap van Delfland af om ze te controleren. ,,Wat je bijvoorbeeld niet wilt, is dat het riet in de oevers veel te hoog wordt, want dat zorgt voor minder daglicht in het water. En ook waterplanten hebben licht nodig om te kunnen groeien. Als we niet maaien, wordt het een bos.’’Van der Lugt legt uit: ,,We maaien voor het broedseizoen, zodat er geen nesten in het riet kunnen komen. Overigens doen we dit maar voor 50 procent, zodat er wel plaats blijft om te kunnen broeden. Wat we ook zien gebeuren is dat door het maaien de zaadjes die al jaren in de grond zitten, ineens door het licht kunnen ontkiemen en er allemaal bloemenweides ontstaan die we eerder niet gezien hebben.’’
Zoals bij de Westgaag in Maassluis het geval is. Daar staan velden vol prachtige gele dotterbloemen en pinksterbloemen die ook weer voor nectar zorgen voor de bij. ,,Als je geen onderhoud pleegt, wordt het een groot broekbos, een plaatselijk overstroomd bos (met els en wilg), en zouden deze bloemen geen kans krijgen om er te groeien. En het doel van de natte ecologische zones is juist dat er een leefgebied ontstaat voor klein waterleven en een grote verscheidenheid aan bloemen en planten.’’
Van der Lugt: ,,In een goed werkend ecosysteem heb je al dat waterleven nodig. Een teveel aan nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen uit de land- of glastuinbouw schaadt de waterkwaliteit. Kroos en algen bijvoorbeeld gedijen hierop goed en kunnen waterplanten overwoekeren, wat zorgt voor minder zonlicht en minder zuurstof in het water. Dit tast het waterleven en de biodiversiteit aan.’’ En dat goed werkende ecosysteem staat weer in verbinding met de watergangen die het Hoogheemraadschap van Delfland gebruikt voor de aan- en afvoer van water. Door dit aan te vullen met schoon natuurwater bevordert het de ecologische kwaliteit.
Het onderhoud bestaat voornamelijk uit maaien, uitkrabben, het uitdiepen van de oevers, en het uittrekken van wilgen en opgehoopte elzen takken. Van der Lugt: ,,Dat riet sterft af en stapelt op en dat betekent minder ruimte voor het onderwaterleven. We hebben vrij voedselrijk water, daardoor groeit het riet als kool. Als we geen onderhoudt plegen, krijgen de snelgroeiende soorten de overhand.’’
Gezien de aangescherpte regelgeving door de Europese Unie die staat omschreven in de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is er sinds dit jaar nog meer aandacht voor het onderhoud van de nez’en. De waterkwaliteit en de biodiversiteit in deze zones wordt nog vaker gemonitord. Dat houdt in dat er periodiek onderzoek plaatsvindt naar de verschillende soorten begroeiing. Er wordt dus gekeken naar hoeveel verschillende soorten planten en bloemen er groeien. Van der Lugt: ,,Alles wat met de natuur te maken heeft, heeft gewoon tijd nodig, maar door ons onderhoud wordt de biodiversiteit in deze zones steeds beter en daar ben ik heel trots op.’’