‘Is verwilderde natuur dé oplossing voor rivierkreeftenplaag?’

De rivierkreeft is een omnivoor en eet onder andere de eitjes van de vissen in de sloten op. Zodoende zijn ze een doorn in het oog van de sportvisserij. Vissen verdwijnen, natuurvriendelijke oevers worden weggevreten, planten verdwijnen uit de watergangen. Het is een ramp voor de sportvisser die zijn hengel uitgooit en binnen enkele minuten geen vis, maar een kreeftje aan zijn hengel heeft hangen.

Voorzitter Sportvisserijbelangen Delfland Theo Stremme is somber gesteld: ,,Ze planten zich razendsnel voort. Wegvangen heeft geen zin, want voor je het weet zitten er weer duizenden in een watergang of sloot. En die kleintjes gaan gewoon door de korven heen en dan begint de cirkel opnieuw. Er moet echt wel een oplossing komen anders zijn de gevolgen niet te overzien.’’

Hij gaat bezorgd verder: ,,In Delfland zie je de rivierkreeften overal, zelfs in kruipkelders. Het is echt droevig. Ik maak me als natuurliefhebber vooral zorgen om Midden-Delfland. De Westboezem is een prachtige watergang waar we in en rond het vele water nog een mooie natuur hebben. Ik noem het, het Groene Hart van Zuid-Holland. Als de rivierkreeft daar komt, is alles binnen no time weg.’’ Hij heeft de rode beesten zich in de afgelopen 5 jaar in rap tempo zien verspreiden. ,,Ze lopen zelfs over de fietspaden. Als je de oplossing hebt, ben je rijk’’, lacht Stremme.

Boerin Nieske Dijkshoorn is ook bekend met het probleem. Haar boerensloot werd de afgelopen jaren 2 meter breder doordat deze exotische rivierkreeft de oever wegvrat. Dijkshoorn toont de 200 meter lange boerensloot op haar erf in Maasland. Vorig jaar zaten er ongeveer 5000 rivierkreeften in haar sloot. Er zat geen plantengroei meer in, en daarmee verdwenen ook de kikkers, de libellen en visjes. Van een bio diverse boerensloot die zorgde voor schoon drinkwater voor haar koeien, naar een kaalgevreten sloot met vies baggerwater. Een nachtmerrie.

Maar in plaats van bij de pakken neer te gaan zitten, besloot Dijkshoorn de rivierkreeftenplaag aan te pakken met een natuurproduct: kokosrollen van het Nederlandse bedrijf TEFAB. Dijkshoorn: ,,Onze boerensloot ligt min of meer midden in het open landschap en daar vinden wij een hardhouten beschoeiing niet passen.’’

Sinds januari dit jaar heeft ze de linkeroever van haar boerensloot versterkt met stevige kokosrollen. Tussen de oever en de kokosrollen vulde ze op met zand, zodat wanneer de rivierkreeft de oever in wil, zijn holletje weer in stort.  Of het werkt, is nog de vraag, want de rivierkreeften komen normaliter pas in de zomer, maar vooralsnog heeft ze er nog geen een gezien.

Tussen de kokosrollen groeien allemaal plantjes en wilde bloemen, zoals de dotterbloem en akkermunt. ,,Het is gewoon van levensbelang dat er goed drinkwater in de sloot zit voor onze melkkoeien. Ik hoop echt dat we met deze kokosrollen en de opvulling met zand de oplossing hebben gevonden, zodat we weer een robuuste natuur vriendelijke oever terug krijgen. En we hiermee de bio diversiteit versterken en terug kunnen brengen,’’ aldus een hoopvolle Dijkshoorn.

Bij Golfbaan Schinkelshoek in Vlaardingen heeft Hoofd Greenkeeper Ben Jorgens ook een natuurlijke manier gevonden om te voorkomen dat de sloten op de golfbaan verder worden weggevreten. Sinds twee jaar worden er jaarlijks meters sloot verstevigd door het aanplanten van een veelzijdigheid aan planten en bloemen. Er groeien zelfs madeliefjes op het eens zo loei strakke golfparcours.

Jorgens laat een nog stuk kaalgevreten slootkant zien waar je de gaten van de rivierkreeft duidelijk ziet zitten. En wijst dan trots naar een sloot aan de overkant waar een weelderige variëteit van planten te zien is. ,,Onze strakke slootkanten op de baan was de perfecte plek voor de rivierkreeft die er zich makkelijk in kon nestelen. Eerst hadden we niet door waarom onze slootkanten instortte, totdat we ineens over die rivierkreeften hoorden. Toen viel het kwartje. Kijk onze golfers slaan geregeld een balletje in de sloot en je kunt je voorstellen wat er gebeurd als iemand langs de kant van de sloot gaat staan en die kant ineens instort. Het is echt een keer gebeurd dat een van onze leden zo een nat pak haalde. Dat wil je echt niet, maar we hadden jarenlang ook geen idee wat dan de oplossing was.’’

Jorgens richt met een aantal leden een commissie op om het rivierkreeften probleem aan te pakken. ,,We hebben eerst een fuik aangeschaft. We hebben er toen wel een paar gevangen, maar niet echt veel.’’ Totdat een van de commissieleden met het idee komt om de kades te versterken met planten, zoals de gele lis en kattenstaarten. ,,We pakken elk jaar een paar sloten aan. Ik geloof niet dat ze weggaan, maar daar waar we de planten hebben neergezet worden de kades niet meer weggevreten, de planten zijn te sterk voor ze.

Bijkomend voordeel is ook dat de baan er prachtig uitziet met al die verschillende kleuren bloemen. ,,We horen ook weer meer kikkers, zien meer libellen, vleermuizen, bijen, vlinders en vogels en ook dat zorgt ervoor dat we steeds meer draagvlak krijgen voor wat we hier aan het doen zijn. Kijk voor het gros van onze leden was het echt wel even wennen, want als je balletje hierin verdwijnt, ben je wel even bezig met zoeken. Maar we hebben er heel veel over gecommuniceerd in onze nieuwsbrieven en goed uitgelegd waarom we dit hebben gedaan en zo hebben we veel begrip gekweekt en beginnen onze leden er nog van te genieten ook,’’ vertelt Jorgens trots.

Er staat zelfs een insectenhotel op de golfbaan en bij de planten staan naambordjes, zodat de golfers weten welke plant er staan. ,,Je moet gewoon reclame maken voor de natuur, geef het beestje een naam en er wordt ineens met heel andere ogen naar gekeken.’’ De greenkeeper toont een roze wilde roos en lacht: ,,Wie verwacht dit nou op een golfbaan, maar het geeft zoveel charme aan dit eens zo kale landschap en de rivierkreeften bieden geen overlast meer. De wortels van de planten houden de kades stevig. ,,Het is een dun lijntje tussen de wensen van onze golfers en de wilde natuur, maar het is juist leuk om die grens op te zoeken,’’ sluit Jorgens af.