Extreme regenbuien gaan vaker tot wateroverlast leiden

De gebeurtenissen in Limburg, België, Duitsland en Luxemburg van juli 2021 waren een ramp. Het was ook een uitzonderlijke situatie: op grote schaal viel meer dan 175 millimeter regen in 48 uur. Het buiensysteem had daarmee een omvang vergelijkbaar met de helft van Nederland. In de beleidstafel is gekeken hoe Nederland zich beter kan voorbereiden op dit soort extreme buien en wat er gedaan kan worden om schade te beperken.

In het eindadvies wordt geconstateerd dat er al veel gedaan wordt op het gebied van waterveiligheid en het voorkomen van wateroverlast, maar dat Nederland niet goed voorbereid is op een extreme hoeveelheid neerslag zoals die van juli 2021. Terwijl we er rekening mee moeten houden dat dit vaker gaat voorkomen en zulke extreme buien ook in andere delen van Nederland tot grote impact kunnen leiden.

Ook in gebied Delfland veel overlast

Dijkgraaf Piet-Hein Daverveldt: “Als zulke extreme buien zoals die van Limburg in ons gebied vallen, dan zal dat ook hier veel overlast en schade aan woningen, bedrijven en wegen veroorzaken. Een groot deel van het gebied van Delfland ligt onder zeeniveau. De wateroverlast concentreert zich in alle lagere delen van ons gebied. Door de extreme neerslag kan ook het water bij de waterkeringen te hoog worden. Al die neerslag moeten we of in de bodem laten infiltreren of tijdelijk bergen of afvoeren. Door verharding kan regenwater moeilijk in de bodem zakken. Daarnaast is er weinig ruimte voor het bergen van nog meer water in ons dichtbevolkte gebied. Ook zijn er grenzen aan wat er kan worden weggepompt. Natuurlijk gaan we ons inzetten om de geleerde lessen uit juli 2021 in ons dagelijks werk toe te passen. Maar wij kunnen niet alles en wij kunnen dit niet alleen.”

Voorbereid zijn op extreme regenbuien

Delfland neemt veel maatregelen rondom waterveiligheid en het zoveel mogelijk voorkomen van wateroverlast maar loopt hierbij tegen grenzen aan. Het is in ons dichtbevolkte gebied bijvoorbeeld niet eenvoudig om vaarten en kanalen zoals het Zwethkanaal te verbreden, kades te verhogen of waterbergingen te realiseren waarin regenwater opgevangen kan worden. Daarom is het belangrijk dat water en bodem sturend worden in de ruimtelijke ordening en inrichting van het gebied van Delfland. Dit betekent dat in de ruimtelijke inrichting rekening gehouden moet worden met extreem weer: er moet ruimte worden vrijgehouden voor de opvang van water. Omdat Delfland niet leidend is in de ruimtelijke inrichting van het gebied, is samenwerking met andere overheden, agrariërs, bedrijven en natuurorganisaties essentieel.

Daarnaast is het van belang dat iedereen zich bewuster wordt dat wateroverlast door extreme buien vaker zal gaan voorkomen. Dit betekent dat iedereen zich bewust is van wat er kan gebeuren in het geval van extreme neerslag én wat je zelf kan doen om de kans op wateroverlast te verkleinen en de schade door wateroverlast te beperken. Inwoners en bedrijven hebben hier ook een rol in. Inwoners kunnen bijvoorbeeld hun tuinen vergroenen en zorgen voor wateropslag op het eigen perceel en in de wijk. Bedrijventerreinen kunnen het vasthouden van regenwater op gebouw en (onder) terrein vergroten.

Verder is het belangrijk dat bij schade na een crisis het herstel snel én klimaatbestendig wordt uitgevoerd. Dit gebeurt nu veelal niet: er wordt teruggebouwd zoals het was op de plek waar het stond.

Wapenen tegen extreme neerslag

Daverveldt: “Hevige neerslag is niet nieuw. Wat wel nieuw is, is dat de hevige buien extremer worden en vaker voorkomen. We bereiden ons hierop voor door huidige knelpunten van wateroverlast aan te pakken. Ook kijken we verder vooruit. Daarvoor ontwikkelt Delfland een langetermijnstrategie ‘Wapenen tegen extreme neerslag’. Dit biedt kaders en vormt de basis om te komen tot een waterrobuuste en klimaatbestendige regio in 2050 en verder. Hiermee kunnen we samen met medeoverheden, bedrijven, instellingen, maatschappelijke organisaties en inwoners aan de slag om de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken.”

Lees het nieuwsbericht van het ministerie van IenW

Lees de publiekssamenvatting van het eindadvies van de beleidstafel